Các loại khí hư bất thường – Nguyên nhân và Cách xử lý hiệu quả

Khí hư là hiện tượng sinh lý bình thường ở nữ giới. Tuy nhiên, khi màu sắc, mùi hoặc tính chất khí hư thay đổi bất thường thì đây có thể là tín hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe phụ khoa tiềm ẩn. Nhận diện đúng các loại khí hư bất thường sẽ giúp phụ nữ chủ động bảo vệ sức khỏe sinh sản, hạn chế biến chứng và phòng ngừa bệnh lý phụ khoa hiệu quả hơn. Chia sẻ từ bác sĩ chuyên khoa tại Đa khoa quốc tế Việt Sing qua bài viết sau!

1. Khí hư như thế nào được xem là bình thường?

Đa số phụ nữ đều băn khoăn làm sao nhận biết khí hư bình thường và khí hư bất thường. Theo BS.CKI Thân Thị Tuyết Anh – chuyên Sản Phụ khoa Đa khoa quốc tế Việt Sing tại Bắc Ninh, chị em có thể dựa vào 4 yếu tố: màu sắc – mùi – tính chất – số lượng để phân biệt.

Đặc điểm của khí hư bình thường:

• Màu sắc: trắng trong hoặc trắng đục mịn, khi khô hơi vàng nhạt. Nếu khí hư chuyển vàng đậm, xanh lá, xám hoặc trắng đục như bã đậu… cần cảnh giác vì đây thường là dấu hiệu bất thường.
• Mùi: bình thường khí hư không mùi hoặc chỉ hơi mùi nhẹ tùy chế độ ăn. Khi khí hư bốc mùi hôi nồng, tanh như cá ươn là cảnh báo bệnh lý.
• Tính chất: dai, hơi dính như lòng trắng trứng. Trong thời điểm rụng trứng có thể kéo sợi rõ hơn. Trước kỳ kinh, khí hư trắng đục mịn nhưng không có mùi khó chịu.
• Số lượng: mỗi người sẽ khác nhau do nội tiết. Lượng khí hư ổn định theo chu kỳ, chỉ tăng sinh lý khi mang thai, rụng trứng, quan hệ tình dục.

Khí hư bình thường hoàn toàn không gây ngứa, rát, đau hoặc khó chịu. Nếu bạn thấy khí hư thay đổi rõ rệt về màu – mùi – kết cấu – lượng, hoặc kèm các triệu chứng bất thường (ngứa, rát, đau khi quan hệ…), cần thăm khám sớm vì có thể là biểu hiện của bệnh lý phụ khoa.

Khí hư như thế nào được xem là bình thường?

2. Nguyên nhân khí hư thay đổi bất thường

Nhiều chị em cho rằng khí hư thay đổi là do nội tiết hoặc “đến kỳ”. Tuy nhiên, các loại khí hư bất thường có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau.

• Thay đổi nội tiết tố: Trong những ngày rụng trứng hoặc trước kỳ kinh nguyệt, lượng hormone trong cơ thể thay đổi, dẫn đến hiện tượng khí hư tăng tiết. Đây là hiện tượng sinh lý bình thường.
• Các bệnh phụ khoa: Viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm phần phụ, tăng sinh nội mạc tử cung… là những nguyên nhân phổ biến khiến khí hư bất thường về màu sắc, mùi hoặc kết cấu.
• Thay đổi hormone trong thai kỳ: Khi mang thai, hormone sinh dục thay đổi khiến lượng khí hư tăng lên so với bình thường. Tuy nhiên, khí hư trong thai kỳ thường không kèm theo mùi hôi hoặc ngứa, nếu có các dấu hiệu này cần thăm khám kịp thời.

3. Các loại khí hư bất thường theo màu sắc

Khí hư khỏe mạnh thường có màu trắng trong hoặc trắng sữa nhẹ. Tuy nhiên, khi pH âm đạo mất cân bằng, vi sinh bị rối loạn hoặc có nhiễm trùng, màu sắc có thể thay đổi khác thường. Một số dấu hiệu điển hình cần lưu ý:

Các loại khí hư bất thường theo màu sắc

3.1 Khí hư trắng – sền sệt, vón cục

Khí hư sinh lý thường có màu trắng sữa. Tuy nhiên, nếu khí hư đặc hơn bình thường, sền sệt, vón cục như bã đậu hoặc giống sữa chua kèm theo ngứa rát, sưng đỏ vùng kín, đau khi quan hệ… thì đây có thể là dấu hiệu điển hình của viêm nhiễm do nấm (thường gặp nhất là nấm Candida).

3.2 Khí hư màu vàng hoặc xanh

Khi khí hư chuyển sang màu vàng đậm giống mủ hoặc màu xanh kèm theo mùi tanh khó chịu, đây là dấu hiệu cảnh báo viêm nhiễm âm đạo. Tình trạng này thường đi kèm nóng rát, đỏ và sưng vùng kín, cần được thăm khám sớm để xác định nguyên nhân cụ thể và điều trị đúng hướng.

3.3 Khí hư màu nâu hoặc kèm máu

Khi nhận thấy khí hư chuyển sang màu nâu hoặc có dính máu, bạn không nên quá hoang mang, nhưng cũng cần thăm khám sớm để xác định nguyên nhân.

Tình trạng này có thể xuất phát từ nhiều yếu tố như:

• Viêm cổ tử cung, polyp cổ tử cung gây chảy máu bất thường
• Mang thai giai đoạn sớm hoặc rối loạn kinh nguyệt
• Một số trường hợp hiếm gặp, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo tổn thương nguy hiểm hơn như ung thư cổ tử cung / ung thư nội mạc tử cung

3.4 Khí hư đục – vàng đậm

Khí hư đục hoặc vàng có thể là dấu hiệu nhiễm trùng do các bệnh lây truyền qua đường tình dục, chẳng hạn như bệnh lậu.

Ngoài màu sắc bất thường, bạn cũng nên lưu ý các triệu chứng kèm theo như: chảy máu giữa kỳ kinh, tiểu tiện không tự chủ và đau vùng chậu. Những dấu hiệu này cần được thăm khám sớm để phát hiện và điều trị kịp thời.

3.5 Khí hư vàng hoặc xanh có bọt

Khí hư có màu vàng hoặc xanh nhạt, kèm bọt, có thể là dấu hiệu nhiễm trùng trùng roi âm đạo (Trichomonas). Bên cạnh tiết dịch bất thường, bệnh còn có thể gây cảm giác đau, nóng rát khi đi tiểu. Việc thăm khám sớm sẽ giúp xác định nguyên nhân và điều trị hiệu quả.

4. Các loại khí hư bất thường theo mùi

Mùi khí hư có thể thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt và nhiều yếu tố khác. Các loại khí hư bất thường có mùi đặc trưng cảnh báo các vấn đề sức khỏe phụ khoa:

• Mùi hôi: đi kèm ngứa, rát hoặc đau khi quan hệ, thường là dấu hiệu nhiễm trùng. Nguyên nhân phổ biến bao gồm nhiễm nấm Candida hoặc nhiễm khuẩn âm đạo.
• Mùi tanh như cá: thường xuất hiện sau quan hệ hoặc trong kỳ kinh, là biểu hiện điển hình của viêm âm đạo do vi khuẩn, gây mất cân bằng hệ vi sinh vùng kín.
• Mùi kim loại: có thể xuất hiện sau kỳ kinh hoặc sau quan hệ, thường không đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu kéo dài hoặc kèm ngứa, rát, đau, chảy máu bất thường, cần thăm khám sớm để xác định nguyên nhân.

5. Các loại khí hư bất thường theo kết cấu

Kết cấu của khí hư có thể thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt và các yếu tố khác. Tuy nhiên, những biến đổi bất thường về kết cấu thường là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe phụ khoa tiềm ẩn.

• Đặc, vón cục như phô mai vụn: Đây là dấu hiệu điển hình của nhiễm nấm Candida. Nghiên cứu năm 2019 cho thấy khoảng 75% phụ nữ sẽ mắc ít nhất một lần nhiễm nấm âm đạo trong đời.
• Loãng như nước: Thường là bình thường, nhất là trong thời kỳ rụng trứng. Tuy nhiên, nếu kèm ngứa, rát, mùi hôi hoặc đau khi quan hệ, đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng hoặc vấn đề phụ khoa khác.
• Có bọt, màu vàng hoặc xanh kèm mùi hôi: Đây là đặc trưng của nhiễm Trichomonas – một bệnh lây truyền qua đường tình dục, gây ngứa, khó chịu và khí hư bất thường.

Các loại khí hư bất thường theo kết cấu

6. Chẩn đoán và điều trị khí hư bất thường

Khí hư bất thường nếu không được xử lý kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý, sinh hoạt và công việc hàng ngày, tình trạng này còn có thể đe dọa sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Vì vậy, việc thăm khám sớm ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường là rất cần thiết.

Để xác định nguyên nhân, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám tổng quát, kiểm tra phụ khoa, hỏi về triệu chứng, tiền sử bệnh lý và thói quen sinh hoạt tình dục. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu làm thêm các xét nghiệm như:

• Lấy dịch âm đạo để soi tươi
• Mẫu phết tế bào cổ tử cung (kết hợp tầm soát ung thư cổ tử cung)
• Siêu âm phụ khoa
• Xét nghiệm máu khi nghi ngờ viêm phần phụ

Tùy vào nguyên nhân cụ thể, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp:

• Viêm nhiễm do nấm: thường dùng thuốc kháng nấm dạng uống, viên đặt âm đạo, kem hoặc gel bôi.
• Nhiễm khuẩn âm đạo: điều trị bằng thuốc kháng sinh đường uống kết hợp viên đặt âm đạo.
• Bệnh lý lây truyền qua đường tình dục: cần điều trị đồng thời cho cả bạn tình để đạt hiệu quả triệt để.

Chẩn đoán và điều trị khí hư bất thường

7. Cách phòng ngừa khí hư bất thường

Giữ gìn vệ sinh vùng kín đúng cách là bước quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe phụ khoa và hạn chế tình trạng khí hư ra bất thường. Một số lưu ý cần thực hiện:

• Vệ sinh vùng kín nhẹ nhàng bằng nước ấm và dung dịch vệ sinh phụ nữ dịu nhẹ, an toàn.
• Tuyệt đối không thụt rửa sâu bên trong âm đạo để tránh làm mất cân bằng vi sinh.
• Sau khi đi vệ sinh, lau từ trước ra sau nhằm ngăn ngừa vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào âm hộ, âm đạo.
• Chọn quần lót thoáng mát, chất liệu cotton hoặc sợi tự nhiên, thay quần lót định kỳ để đảm bảo sạch sẽ.
• Quan hệ tình dục an toàn, lành mạnh, chung thủy một bạn tình để hạn chế nguy cơ lây nhiễm các bệnh tình dục.
• Thăm khám phụ khoa định kỳ tối thiểu 6 tháng/lần để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe.

Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp chị em nhận biết sớm các loại khí hư bất thường, từ đó chủ động thăm khám và điều trị kịp thời, hạn chế các biến chứng nguy hiểm. Mọi thắc mắc hoặc băn khoăn về sức khỏe phụ khoa, chị em có thể liên hệ ngay hotline 0222.730.2022 Đa khoa quốc tế Việt Sing để được các chuyên gia Sản Phụ khoa giàu kinh nghiệm tư vấn và hỗ trợ tận tình.