Khí hư là gì? Cách nhận biết chuẩn để tránh viêm phụ khoa

Khí hư (dịch tiết âm đạo) bắt đầu xuất hiện khi nữ giới bước vào giai đoạn dậy thì. Không chỉ đóng vai trò giữ ẩm và bôi trơn cho vùng kín, khí hư còn góp phần bảo vệ hệ sinh dục nữ bằng cách hỗ trợ duy trì cân bằng pH và ức chế sự phát triển của các tác nhân gây viêm nhiễm. Vậy khí hư là gì? đâu là khí hư bình thường và khí hư bất hường? BS.CKI – Thân Thị Tuyết Anh, chuyên khoa Sản Phụ khoa tại Đa khoa quốc tế Việt Sing sẽ phân tích và giải đáp chi tiết trong nội dung bên dưới.

1. Khí hư là gì?

Khí hư (hay dịch tiết âm đạo / huyết trắng) là chất dịch màu trắng trong hoặc trắng đục tiết ra từ âm đạo phụ nữ. Khí hư bắt đầu xuất hiện từ tuổi dậy thì và sẽ duy trì cho đến giai đoạn mãn kinh. Sự xuất hiện khí hư chính là dấu hiệu cơ quan sinh dục nữ đã hoạt động, đảm nhiệm vai trò giữ ẩm – làm sạch tự nhiên – tạo môi trường thuận lợi để tinh trùng di chuyển. Chuyên gia cho biết: lượng khí hư mỗi người không giống nhau. Nó phụ thuộc vào độ tuổi + nội tiết tố + từng thời điểm sinh lý trong tháng.

Vì vậy, không phải lúc nào khí hư nhiều cũng là bệnh. Nhưng khi khí hư đổi màu (vàng, xanh), vón cục, có mùi tanh hôi, ngứa rát… thì khả năng cao bạn đang gặp tình trạng viêm nhiễm phụ khoa và cần kiểm tra sớm.

Khí hư là gì ?

2. Vai trò của khí hư là gì ?

khí hư là gì không chỉ thể hiện sự trưởng thành của cơ quan sinh dục nữ, mà còn đảm nhiệm rất nhiều chức năng quan trọng đối với sức khỏe vùng kín.

• Làm sạch âm đạo tự nhiên: Mỗi ngày khí hư sẽ giúp đào thải tế bào cũ, bụi bẩn, tác nhân gây hại ra khỏi âm đạo. Đây là cơ chế tự làm sạch tự nhiên của cơ thể.
• Giữ ẩm – bôi trơn khi quan hệ: Khí hư tạo độ ẩm và chất bôi trơn tự nhiên, nhờ vậy giúp âm đạo không bị khô rát, quan hệ tình dục dễ dàng và giảm đau.
• Hỗ trợ theo dõi chu kỳ kinh nguyệt: Quan sát lượng khí hư, màu sắc và độ dai có thể giúp phụ nữ nhận biết được mình đang ở giai đoạn nào của chu kỳ. Ví dụ: trước rụng trứng khí hư sẽ nhiều và dai hơn.
• Tăng hàng rào bảo vệ – ngăn nhiễm trùng: Trong độ tuổi sinh sản, hệ khuẩn âm đạo gồm vi khuẩn có lợi + vi khuẩn có hại ở trạng thái cân bằng. Khí hư có tính axit nhẹ giúp duy trì môi trường pH ổn định, ức chế sự phát triển của tác nhân gây bệnh – giảm nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa.
• Cảnh báo bất thường phụ khoa: Khi khí hư đổi màu (xanh, vàng, nâu…), có mùi hôi tanh, vón cục hoặc kèm ngứa rát – thường là dấu hiệu cảnh báo viêm nhiễm phụ khoa. Lúc này nên đi thăm khám sớm để xác định nguyên nhân.

Vai trò của khí hư là gì ?

3.1 Khí hư sinh lý bình thường

Khí hư sinh lý (khí hư bình thường) thường có màu trắng đục, có thể hơi ngả vàng nhẹ ở một số trường hợp. Trước và sau ngày rụng trứng, lượng dịch tiết ra ít và không quá dai. Đến thời điểm rụng trứng, khí hư sẽ tăng nhiều hơn, trở nên loãng, trong và dính kéo sợi – có thể kéo dài giữa hai ngón tay.

Vai trò của khí hư sinh lý: giúp duy trì độ ẩm tự nhiên của âm đạo, hỗ trợ tinh trùng di chuyển thuận lợi vào tử cung khi có trứng rụng, đồng thời tạo môi trường hạn chế tinh trùng xâm nhập khi không phải thời điểm thụ thai.

Trong thời kỳ kinh nguyệt, dịch âm đạo có xu hướng tiết ra nhiều hơn khiến vùng kín thường ẩm hơn bình thường. Sau khi kết thúc chu kỳ, lượng khí hư sẽ giảm, vùng kín khô ráo hơn do estrogen giảm và progesterone tăng. Đây hoàn toàn là những thay đổi sinh lý bình thường.

3.2 Khí hư bất thường dấu hệu bệnh lý

Khí hư bất thường được gọi là khí hư bệnh lý. Đây là tình trạng dịch tiết âm đạo thay đổi về màu sắc, mùi, số lượng hoặc tính chất so với bình thường. Theo chia sẻ chuyên môn, nếu khí hư xuất hiện kèm mùi tanh, mùi hôi, gây ngứa rát hoặc đau ở vùng kín – đây thường là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng âm đạo, viêm cổ tử cung hay bệnh lý phụ khoa và cần thăm khám sớm để được xử lý kịp thời.

Dấu hiệu nhận biết khí hư bệnh lý thường gặp:

• Khí hư kết dính, vón cục, đặc, hoặc có bọt bất thường
• Khí hư chuyển màu vàng, xanh, xám hoặc như có mủ
• Khí hư có mùi hôi, mùi tanh nồng hoặc mùi men khó chịu
• Khí hư kèm cảm giác rát, ngứa, sưng đỏ vùng kín
• Khí hư màu nâu hoặc lẫn ít máu nhưng không phải máu kinh nguyệt

Khi nhận thấy những dấu hiệu trên, chị em không nên tự ý dùng thuốc hay tự điều trị tại nhà, mà nên thăm khám phụ khoa để xác định nguyên nhân chính xác và có phác đồ điều trị phù hợp.

Khí hư bất thường dấu hệu bệnh lý

4. Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Khí hư bất thường có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng nhiễm trùng đường sinh dục hoặc các bệnh lý phụ khoa như viêm âm đạo do nấm Candida, nhiễm khuẩn âm đạo, nhiễm Trichomonas hay bệnh lây truyền qua đường tình dục (lậu, Chlamydia). Một số biểu hiện thường gặp:

• Khí hư trắng đục, xám, rất hôi và nặng mùi rõ hơn sau khi quan hệ – nghi ngờ nhiễm khuẩn âm đạo
• Khí hư vón cục như bã đậu / sữa đông, ngứa rát nhiều, quan hệ đau – thường liên quan nấm Candida
• Khí hư màu vàng/xanh loãng, có bọt, tanh nồng – gợi ý nhiễm Trichomonas
• Phụ nữ mãn kinh có thể gặp khí hư ít, có mủ, đôi khi lẫn máu, đau rát vùng kín hoặc tiểu buốt – có thể do thiếu hụt nội tiết gây viêm âm đạo
• Nhiễm Chlamydia hoặc lậu cầu nhiều trường hợp không có triệu chứng rõ ràng, nhưng có thể xuất hiện: dịch như mủ, đau khi quan hệ, đau bụng dưới, quan hệ ra máu, tiểu khó. Khi có biến chứng có thể tiến triển thành viêm vùng chậu.

Liên hệ bác sĩ tư vấn Miễn Phí

5. Cách vệ sinh vùng kín để phòng ngừa khí hư bệnh lý

khí hư là gì là dịch tiết tự nhiên của âm đạo. Tuy nhiên, do môi trường âm đạo luôn ẩm ướt, điều kiện thuận lợi để vi khuẩn gây bệnh xâm nhập nếu chị em không chăm sóc đúng cách. Vì vậy, việc giữ vệ sinh vùng kín đúng cách là yếu tố quan trọng giúp phòng ngừa khí hư bất thường và các bệnh lý viêm nhiễm phụ khoa.

Một số lưu ý trong vệ sinh hàng ngày:

• Chọn quần lót vừa vặn, thoáng mát, ưu tiên chất liệu cotton thấm hút tốt.
• Thay quần lót tối thiểu 1 lần/ngày. Nếu khí hư ra nhiều, nên thay thêm hoặc sử dụng băng vệ sinh hàng ngày để giữ vùng kín luôn khô thoáng.
• Vệ sinh vùng kín bằng nước sạch, có thể pha loãng muối trắng sinh lý – sau đó lau khô nhẹ nhàng bằng khăn mềm.