Viêm phụ khoa khi mang thai: Nguyên nhân và cách phòng ngừa

Viêm phụ khoa khi mang thai thường xuất hiện do lượng nội tiết tố trong cơ thể thai phụ tăng cao, đồng thời chức năng thận giảm, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của thai nhi. Vậy đâu là những dấu hiệu nhận biết viêm nhiễm phụ khoa ở mẹ bầu? Hãy cùng bác sĩ chuyên khoa tại Đa Khoa Quốc Tế Việt Sing tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau.

1. Tìm hiểu viêm phụ khoa khi mang thai là gì?

Viêm phụ khoa khi mang thai là tình trạng vùng kín của phụ nữ bị viêm nhiễm trong thời kỳ thai nghén. Nguyên nhân chủ yếu là do sự tấn công của nấm, vi khuẩn, trùng roi hoặc mất cân bằng hệ vi sinh trong âm đạo.

Khác với phụ nữ bình thường, mẹ bầu có nguy cơ mắc viêm phụ khoa cao hơn do:

• Thay đổi nội tiết tố: Lượng hormone estrogen tăng cao làm môi trường âm đạo ẩm ướt, dễ bị nấm Candida phát triển.
• Sức đề kháng suy giảm: Hệ miễn dịch của mẹ tập trung bảo vệ thai nhi, khiến cơ thể dễ bị vi khuẩn, virus xâm nhập.
• Thói quen sinh hoạt: Vệ sinh không đúng cách, mặc quần lót chật, ăn uống thiếu khoa học cũng góp phần gây bệnh.

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm phụ khoa khi mang thai có thể dẫn đến sảy thai, sinh non, nhiễm trùng ối, cùng nhiều biến chứng nguy hiểm khác, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của mẹ và thai nhi. Do đó, việc nhận biết dấu hiệu sớm và xử lý đúng cách là vô cùng quan trọng để bảo vệ mẹ và bé.

Viêm phụ khoa khi mang thai là tình trạng vùng kín của phụ nữ bị viêm nhiễm trong thời kỳ thai nghén

2. Nguyên nhân và dấu hiệu viêm phụ khoa khi mang thai

Bệnh viêm nhiễm phụ khoa khi mang thai tồn tại ở nhiều dạng khác nhau. Thường gặp nhất là 4 diện bệnh sau đây:

2.1 Viêm nhiễm nấm Candida

Nấm Candida thường tồn tại bên trong âm đạo và hầu như vô hại khi môi trường âm đạo cân bằng. Tuy nhiên, trong thời kỳ mang thai, sự thay đổi đột ngột của nội tiết tố làm pH âm đạo mất cân bằng, tạo điều kiện thuận lợi cho nấm sinh sôi, phát triển và gây viêm nhiễm. Việc điều trị viêm âm đạo do nấm Candida trong thai kỳ thường đơn giản, nhưng bệnh dễ tái phát nhiều lần nếu không chăm sóc đúng cách.

Triệu chứng thường gặp:

• Khí hư đặc quánh hoặc lợn cợn, vón cục như bã đậu.
• Ngứa rát dữ dội, đặc biệt khi về đêm.
• Âm hộ, âm đạo sưng đỏ,
• Đau khi quan hệ.

Nếu mẹ bầu mắc bệnh mà không điều trị triệt để, khi sinh thường, nấm có thể lây sang trẻ sơ sinh, gây viêm niêm mạc miệng, viêm da do nấm. Ngoài ra, trẻ có thể gặp các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như suy dinh dưỡng bào thai, sinh non, sức đề kháng yếu, thậm chí viêm phổi do nấm.

2.2 Viêm phụ khoa do vi khuẩn Bacterial Vaginosis (BV)

Bacterial Vaginosis (BV) là tình trạng phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản (15–44 tuổi) và đặc biệt thường gặp ở phụ nữ mang thai, với hơn 1 triệu ca mắc mỗi năm. Mặc dù có thể điều trị hiệu quả, nếu không được xử lý kịp thời, BV có thể tăng nguy cơ mắc các bệnh lây qua đường tình dục và gây ra biến chứng thai kỳ nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và bé.

Dấu hiệu điển hình:

• Khí hư loãng, màu xám hoặc trắng đục.
• Vùng kín có mùi hôi tanh rất khó chịu.

Khoảng 50–75% phụ nữ mang thai không có triệu chứng rõ ràng, nhưng nếu xuất hiện, thường biểu hiện qua: dịch âm đạo loãng, màu xám hoặc trắng, mùi hôi khó chịu, kèm cảm giác ngứa, nóng rát, đặc biệt vào buổi tối hoặc sau khi quan hệ tình dục.

2.3 Viêm âm đạo do lậu cầu khuẩn

Lậu cầu khuẩn (Neisseria gonorrhoeae) cũng là một tác nhân gây viêm ngứa phụ khoa khi mang thai và được xếp vào nhóm bệnh lây truyền qua đường tình dục có mức độ nguy hiểm cao.

Mẹ bầu có thể nhận diện lậu sớm nhờ các triệu chứng:

• Tiểu buốt, tiểu rát, nước tiểu đục kèm mủ.
• Khí hư vàng xanh nặng mùi, ra nhiều hơn vào buổi sáng khi mới ngủ dậy.
• Đau bụng dưới.

Nếu không điều trị dứt điểm, viêm âm đạo do lậu cầu khuẩn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến thai nhi, bao gồm: tăng 8% nguy cơ sinh non, gây viêm màng ối, vỡ ối, trẻ sinh ra nhẹ cân và suy dinh dưỡng bào thai. 

Ngoài ra, vi khuẩn lậu có thể lây sang trẻ khi sinh thường qua ngả âm đạo, dẫn đến viêm kết mạc mắt ở trẻ sơ sinh. Biểu hiện thường xuất hiện từ ngày thứ hai sau sinh với mắt sung huyết, mủ vàng, có thể gây giảm thị lực hoặc mù lòa nếu không được xử lý kịp thời.

2.4 Viêm phụ khoa do nhiễm Trichomonas

Trichomonas là bệnh lây qua đường tình dục do ký sinh trùng Trichomonas vaginalis gây ra, ảnh hưởng đến hàng triệu phụ nữ trên toàn thế giới. Ký sinh trùng này lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục và có thời gian ủ bệnh từ 5–28 ngày.

Phần lớn người nhiễm không có triệu chứng rõ ràng, nhưng một số thai phụ có thể xuất hiện:

• Dịch tiết âm đạo bất thường, ra nhiều, đôi khi có mùi hôi
• Ngứa rát vùng kín
• Đau khi quan hệ hoặc tiểu tiện

Bệnh có thể điều trị hiệu quả bằng kháng sinh, thường khỏi trong vòng một tuần nếu tuân thủ đúng phác đồ. Tuy nhiên, nếu không được xử lý kịp thời, nhiễm Trichomonas khi mang thai có thể kéo dài và gây biến chứng nghiêm trọng, như tăng nguy cơ sinh non hoặc trẻ sơ sinh nhẹ cân.

Nguyên nhân và dấu hiệu viêm phụ khoa khi mang thai

3. Mẹ bầu bị viêm phụ khoa có ảnh hưởng đến thai nhi không?

Viêm phụ khoa trong thai kỳ, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Cụ thể:

3.1 Ảnh hưởng đối với mẹ bầu

Viêm phụ khoa khi mang thai gây nhiều khó chịu, từ ngứa ngáy, đau rát đến ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hàng ngày. Việc gãi ngứa có thể làm tổn thương vùng kín, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và lan sâu hơn, thậm chí đến tử cung, cổ tử cung và buồng trứng.

Ngoài sự khó chịu, viêm nhiễm còn tiềm ẩn các nguy cơ sản khoa nghiêm trọng như sảy thai, vỡ ối sớm và sinh non trước tuần 37. Do đó, phát hiện sớm và điều trị kịp thời là yếu tố quan trọng để bảo vệ sức khỏe mẹ và bé.

3.2 Ảnh hưởng đối với thai nhi

Viêm phụ khoa do vi khuẩn có thể làm tăng nguy cơ chuyển dạ sớm và sinh non. Trẻ sinh non thường gặp các vấn đề về sức khỏe như nhẹ cân, khó khăn hô hấp. Một số bệnh lây truyền qua đường tình dục, chẳng hạn như Trichomonas hoặc liên cầu khuẩn nhóm B, có thể truyền từ mẹ sang con, gây biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng trẻ sơ sinh.

Viêm nhiễm kéo dài còn có thể làm giảm khả năng nuôi dưỡng thai, và việc sử dụng thuốc điều trị đôi khi tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Khi viêm lan đến màng ối, nguy cơ sảy thai hoặc sinh non càng gia tăng, đòi hỏi sự chăm sóc y tế kịp thời.

Viêm phụ khoa trong thai kỳ, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.

4. Biện pháp chẩn đoán viêm phụ khoa khi mang thai

Viêm nhiễm phụ khoa trong thai kỳ cần được điều trị sớm để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ và sự phát triển của thai nhi. Ngay cả khi xuất hiện các dấu hiệu hoặc cảm giác khó chịu ở cơ quan sinh dục, cần đến cơ sở y tế uy tín để khám và chẩn đoán sớm. Bác sĩ sẽ dựa vào các yếu tố sau:

• Thông báo tình trạng thai kỳ với bác sĩ: Thai phụ nên cung cấp đầy đủ thông tin về sức khỏe và các triệu chứng viêm phụ khoa để bác sĩ đánh giá chính xác.
• Tình trạng thai kỳ hiện tại: Khám và đánh giá mức độ an toàn của thai phụ trong lần khám này.
• Khám phụ khoa trực tiếp: Đánh giá âm hộ, tầng sinh môn, thăm mỏ vịt để kiểm tra âm đạo, cổ tử cung và dịch tiết âm đạo. Nếu cần, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm dịch âm đạo để xác định chính xác nguyên nhân gây viêm.
• Lấy mẫu xét nghiệm dịch âm đạo: Đảm bảo lấy mẫu từ các vị trí như cùng đồ, thành bên âm đạo, hoặc tại các khu vực nghi ngờ tổn thương. Khi nghi ngờ mất cân bằng pH âm đạo, bác sĩ có thể tiến hành xét nghiệm pH âm đạo để hỗ trợ chẩn đoán.

Việc thực hiện đúng các bước trên giúp xác định chính xác nguyên nhân viêm phụ khoa và từ đó đưa ra phương pháp điều trị an toàn cho mẹ và thai nhi.

Biện pháp chẩn đoán viêm phụ khoa khi mang thai

5. Cách phòng ngừa viêm nhiễm phụ khoa khi mang thai

Viêm nhiễm phụ khoa ở mẹ bầu thường không quá nguy hiểm, nhưng nếu kéo dài có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe thai nhi. Để giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nhiễm trùng trong thai kỳ, CDC khuyến cáo các biện pháp phòng ngừa sau:

• Mặc đồ thoải mái, chất liệu cotton: Chọn quần lót 100% cotton để vùng kín luôn khô thoáng, tránh tình trạng ẩm ướt, hầm bí – điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
• Vệ sinh vùng kín đúng cách: Rửa nhẹ nhàng bằng nước ấm và dung dịch dịu nhẹ, tránh thụt rửa sâu âm đạo.
• Điều chỉnh chế độ ăn: Hạn chế đồ ngọt vì đường tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi. Thay vào đó, bổ sung lợi khuẩn thông qua trái cây tươi, sữa chua để duy trì cân bằng hệ vi sinh.
• Tránh vùng dịch bệnh: Hạn chế du lịch đến những khu vực có dịch virus, vì virus cũng là một trong những nguyên nhân gây viêm nhiễm.
• Chú ý phòng muỗi đốt: Sử dụng thuốc xịt côn trùng an toàn, đặc biệt để ngăn ngừa muỗi truyền virus Zika – tác nhân gây dị tật bẩm sinh, thai chết lưu hoặc sảy thai.

Cách phòng ngừa viêm nhiễm phụ khoa khi mang thai

Viêm phụ khoa khi mang thai là nỗi ám ảnh của nhiều mẹ bầu, nhưng nó hoàn toàn có thể kiểm soát và điều trị dứt điểm nếu được phát hiện sớm và xử lý đúng cách. Thay vì chủ quan hoặc e ngại, chị em hãy chủ động thăm khám ngay khi có những dấu hiệu bất thường đầu tiên.Liên hệ: 0222 730 2022 để được bắc sĩ tư vấn trực tiếp