5 dấu hiệu tai biến mạch máu não 99% người chưa nhận ra

Tai biến mạch máu não là một bệnh lý cực kỳ nguy hiểm, có thể dẫn đến tử vong nếu không được can thiệp y tế kịp thời. Số ca mắc bệnh đang không ngừng gia tăng và đặc biệt có xu hướng trẻ hóa trong những năm gần đây. Để kịp thời nhận biết và xử trí đúng cách, hãy cùng Đa khoa quốc tế Việt Sing tìm hiểu các dấu hiệu cảnh báo tai biến mạch máu não trong nội dung dưới đây.

1. Tai biến mạch máu não nguy hiểm như thế nào?

Tai biến mạch máu não xảy ra khi máu không thể lưu thông lên não, khiến tế bào não thiếu oxy và dưỡng chất. Chỉ trong vài phút, nếu dòng máu không được khôi phục, các tế bào não sẽ bắt đầu chết. Vùng não bị ảnh hưởng càng lớn thì mức độ tổn thương càng nghiêm trọng, dẫn đến nhiều di chứng nặng nề, thậm chí tử vong.

Tai biến mạch máu não gồm hai dạng chính: xuất huyết não và nhồi máu não.

• Với xuất huyết não, bệnh nhân cần được cấp cứu khẩn cấp trong thời gian “tính bằng từng phút”.
• Với nhồi máu não, thời gian vàng cấp cứu thường trong vòng 4–5 giờ kể từ khi khởi phát. Tuy nhiên, việc đưa bệnh nhân đến
• bệnh viện càng sớm càng tốt luôn giúp giảm thiểu tối đa mức độ tổn thương và nguy cơ để lại di chứng.

Hiện nay, tỷ lệ tử vong và tàn phế do tai biến mạch máu não vẫn không ngừng tăng cao. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây liệt, tàn phế và nằm trong top 3 nguyên nhân gây tử vong lớn nhất trên thế giới.

Tai biến mạch máu não nguy hiểm như thế nào?

2. 5 Dấu hiệu tai biến ai cũng cần biết để xử lý kịp thời

Nghiên cứu cho thấy, có khoảng 80% trường hợp tai biến được ngăn ngừa nếu phát hiện sớm 4 dấu hiệu tai biến sau:

2.1 Méo mặt hoặc liệt nửa người đột ngột

Khi tai biến xảy ra, cơ mặt và cơ tay chân có thể mất kiểm soát ngay lập tức. Đây là dấu hiệu trực quan và dễ nhận biết nhất.

• Một bên mặt xệ, khó cười. Miệng và mắt lệch hẳn so với bên còn lại.
• Tay hoặc chân một bên cơ thể yếu hoặc không thể cử động bình thường.

2.2 Mất thăng bằng, chóng mặt, hoa mắt, đau đầu dữ dội

Hệ thần kinh bị tổn thương nhanh chóng làm cơ thể mất khả năng điều chỉnh thăng bằng, đột ngột choáng váng, cảm giác quay cuồng, dễ ngã.

Người bệnh tai biến thường xuất hiện cơn đau đầu dữ dội bất ngờ, kèm theo buồn nôn hoặc nôn ói. Dấu hiệu này đặc biệt nguy hiểm nếu xuất hiện cùng với liệt tay chân.

2.3 Mất cảm giác hoặc tê liệt đột ngột ở mặt, tay, chân

Tê liệt đột ngột là cảnh báo não hoặc mạch máu não bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Người bệnh thường cảm giác tê, châm chích hoặc mất cảm giác hoàn toàn ở một bên cơ thể.

Triệu chứng xảy ra nhanh, chỉ trong vài phút đến vài giờ. Nếu sự xuất hiện của tê liệt kèm liệt nửa người hoặc méo mặt, người bệnh cần cấp cứu sớm.

2.4 Thị lực suy giảm – Khó thở

Giảm thị lực là dấu hiệu khó nhận biết từ bên ngoài nhưng rất quan trọng. Khi vùng não phụ trách thị giác không được cung cấp đủ oxy, bệnh nhân sẽ thấy mọi thứ mờ, nhòe hoặc tối dần. 

Người bệnh có thể khó thở, thở hổn hển, tim đập nhanh do não thiếu oxy. Dấu hiệu này đôi khi đi kèm cảm giác hoảng loạn, mệt rũ. Cần chủ động báo cho người thân nếu nhận thấy bất kỳ bất thường nào về tầm nhìn.

2.5 Nói lắp, nói khó – dáng đi bất thường

Khi cục máu đông cản trở máu lên vùng não điều khiển ngôn ngữ, bệnh nhân sẽ xuất hiện tình trạng nói lắp, nói chậm, nói khó hiểu hoặc không thể ghép thành câu dài. 

Bệnh nhân có thể đột ngột không đi lại được hoặc đi lại chậm chạp, loạng choạng. Nếu trước đó người bệnh đi lại bình thường, đây là dấu hiệu thiếu máu não tiến triển nhanh. Nếu đã có sẵn vấn đề vận động, cần quan sát xem tình trạng có nặng hơn không.

Dấu hiệu tai biến ai cũng cần biết để xử lý kịp thời

3. Hướng dẫn cách xử lý khi có dấu hiệu tai biến

Khi nhận thấy người bệnh có từ 2–3 dấu hiệu cảnh báo tai biến trở lên, cần xem đây là tình huống khẩn cấp. Việc quan trọng nhất là gọi cấp cứu ngay lập tức và đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt. Với tai biến mạch máu não, thời gian cấp cứu được tính bằng từng phút – đến bệnh viện sớm đồng nghĩa với cơ hội sống và khả năng hồi phục cao hơn.

Trong lúc chờ xe cấp cứu, có thể hỗ trợ bệnh nhân theo các bước an toàn sau:

• Quan sát và ghi nhớ triệu chứng của bệnh nhân để cung cấp cho nhân viên y tế khi họ đến, giúp quá trình chẩn đoán chính xác hơn.
• Đặt bệnh nhân nằm ở nơi thoáng mát, đầu nâng nhẹ khoảng 30 độ để hỗ trợ lưu thông máu và tránh hít sặc.
• Nới lỏng quần áo quanh cổ và bụng để giúp bệnh nhân dễ thở hơn.
• Trấn an và hướng dẫn bệnh nhân hít thở chậm, sâu, tránh lo lắng hoặc hoảng sợ.
  
• Nếu bệnh nhân nôn, hãy nghiêng đầu sang một bên để tránh sặc và giúp chất nôn thoát ra ngoài.
• Nếu bệnh nhân co giật, tuyệt đối không cho bất kỳ vật gì vào miệng. Chỉ cần:
  • Đặt bệnh nhân nằm nghiêng để tránh sặc
  • Dọn dẹp vật cứng, nguy hiểm xung quanh
  • Theo dõi thời gian co giật và báo lại cho nhân viên y tế

Lưu ý: Không được tự ý cho bệnh nhân uống thuốc, ăn uống hay cử động mạnh. Không cố gắng xoa bóp, kéo tay chân hoặc cho người bệnh đứng dậy

Hướng dẫn cách xử lý khi có dấu hiệu tai biến

4. Hướng dẫn chăm sóc người bị tai biến mạch máu não đúng cách

Để hỗ trợ người bệnh phục hồi các di chứng và phòng ngừa nguy cơ tái phát tai biến mạch máu não, việc chăm sóc cần được thực hiện kiên trì và toàn diện trong thời gian dài. Dưới đây là các nhóm chăm sóc quan trọng mà người nhà cần chú ý:

• Chăm sóc tâm lý: Hãy luôn động viên và khích lệ tinh thần để họ cảm thấy được quan tâm. Khuyến khích bệnh nhân tự thực hiện những thao tác đơn giản trong khả năng giúp họ giảm cảm giác phụ thuộc và tăng sự tự tin.
• Chăm sóc dinh dưỡng: Mỗi bữa ăn cần cung cấp đủ dưỡng chất, vitamin và khoáng chất. Cho bệnh nhân ăn vừa đủ, không ép ăn quá nhiều. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ để xây dựng chế độ ăn phù hợp với tình trạng sức khỏe.
  Chăm sóc vệ sinh cá nhân: Tắm rửa, vệ sinh cho bệnh nhân tại phòng kín gió, sàn nhà chống trơn trượt và sử dụng nước ấm. Mỗi lần tắm chỉ nên kéo dài 5–7 phút. Không nên tắm vào buổi tối để tránh cảm lạnh.
• Chế độ luyện tập phục hồi: Người bệnh cần được tập các bài tập vận động nhẹ nhàng hằng ngày. Người nhà nên hỗ trợ xoa bóp, vận động các khớp tay chân để tăng tuần hoàn máu, hạn chế co cứng khớp và teo cơ.

5. Phục hồi sau tai biến uy tín, hiệu quả tại Phòng khám Việt Sing

Sau giai đoạn cấp cứu, hành trình phục hồi chức năng sau tai biến mới thực sự bắt đầu. Đây là chặng đường đòi hỏi sự kiên trì và phương pháp điều trị đúng đắn. Hiểu được điều đó, Phòng khám Đa khoa Quốc Tế Việt Sing (169 Hoàng Hoa Thám, Võ Cường, Bắc Ninh) đã xây dựng một phác đồ phục hồi toàn diện, trong đó châm cứu được coi là một trong những liệu pháp then chốt mang lại hiệu quả vượt trội.

Tại Việt Sing, liệu pháp châm cứu phục hồi chức năng sau tai biến được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản giúp mang đến hiệu quả vượt trội:

• Phục hồi vận động: Giảm co cứng cơ. Cải thiện khả năng vận động của tay, chân, dáng đi.
• Cải thiện chức năng ngôn ngữ: Hỗ trợ trong các trường hợp nói ngọng, nói khó, liệt cơ vùng mặt.
• Giảm thiểu di chứng: Hỗ trợ điều trị các cơn đau đầu, chóng mặt, mất ngủ sau tai biến.

Phục hồi sau tai biến uy tín, hiệu quả tại Phòng khám Việt Sing

Tai biến mạch máu não không chừa một ai. Tuy nhiên, nắm vững dấu hiệu tai biến mạch máu não, biết cách ứng phó và lựa chọn phương pháp phục hồi phù hợp có thể cứu sống mạng người và hạn chế di chứng lâu dài. Nếu bạn muốn tư vấn cụ thể liên hệ ngay: 0222 730 2022 – 086 2231 169